Hoe maak je een totempaal?

Op 23 september gaf MA Mette van der Hooft een college in het Museum Volkenkunde in Leiden over totempalen. Koen Guiaux (8 jaar) schreef hier een stukje over.

In strips over cowboys en indianen zie je vaak totempalen. Bijvoorbeeld dat Lucky Luke vastgebonden is aan een totempaal, of dat Hiawatha om een totempaal heen danst. Maar dat klopt helemaal niet. In het echt dansen indianen niet om totempalen heen en binden ze er ook geen cowboys aan vast.
Indianen gebruiken totempalen voor feesten en speciale gelegenheden, zoals wanneer het opperhoofd van de stam is overleden. Voor zo een feest maken indianen een totempaal en na het feest laten ze de paal wegrotten. Het opperhoofd van de stam geeft de opdracht om de totempaal te maken. Tijdens de feesten dragen de indianen meestal maskers en geven ze vaak dingen aan elkaar.
Totempalen worden alleen gemaakt door de Noordwestkust indianen en indianen in Canada. Deze indianen leven het grootste deel van het jaar, in de lente, zomer en herfst, in kleine groepen. Ze trekken dan in kleine groepen rond door de bossen, waar ze eten verzamelen. In de winter komen de indianen weer bij elkaar in hun dorpen en dan delen ze met elkaar hun verzamelde voedsel. In de winter is ook het grote voedselfeest om te vieren dat ze het voedsel met elkaar delen. Voor dit feest wordt een hele grote totempaal gehesen. In de zomer is er om de twee jaar ook één dag dat de indianen bij elkaar komen voor een ceremonie en ook dan wordt er een totempaal gehesen. Verder is er een ceremonie voor de man die de eerste zalm van het seizoen vangt. Voor deze man wordt dan ook een mini totem gemaakt.
Het is 70 jaar lang verboden geweest om feest herdenkingsfeesten voor de belangrijke overledenen van de stam.  Toen deze feesten verboden werden,  hielden de indianen deze feesten stiekem. Ze deden dan bijvoorbeeld alsof de dingen die ze aan elkaar weggaven kerstcadeaus  waren. De totempalen zetten ze op geheime plekken neer. Tegenwoordig zijn deze feesten weer toegestaan en hoeven de indianen niet meer stiekem te doen.
Hoe maak je nou een totempaal?
Voor een totempaal moet je eerst een geschikte boom zoeken. Het moet een cederboom zijn. Deze bomen worden heel groot en dik. Als je een goede boom hebt, hak je hem om en neem je hem met je dorpsgenoten mee naar je dorp. Dan haal je de schors eraf en kan je beginnen met het bewerken van de boom. Vroeger werden daarvoor stenen beitels gebruikt, tegenwoordig zijn dat hakbijlen en messen.

Op een totempaal komen de familiewapens van de mensen waar het feest om draait. Zo een familiewapen heet een crest. Het ziet eruit als een dier uit de streek van de indianen, bijvoorbeeld een orka, een adelaar, maar ook walvissen en konijnen werden wel afgebeeld. Totempalen kunnen heel groot zijn, de grootste was wel 52 meter hoog.
Wat ook leuk is, is dat het museum van Volkenkunde zelf ook een nieuwe totempaal  heeft. Die hebben ze speciaal laten maken door Canadese noordwestkust indianen.  Binnenkort is deze totempaal in het museum te zien.  


Deze tekst is geschreven door Koen Guiaux en eerder verschenen op de site: www.cultuurbarbaartjes.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten